Wagenborgen – In het kader van 80 jaar vrijheid zijn dinsdagmiddag in Wagenborgen drie herdenkingsnaamborden onthuld. De borden vormen een blijvend eerbetoon aan dorpsgenoten die tijdens de Tweede Wereldoorlog hun leven verloren in de strijd voor vrijheid.
De plechtigheden vonden plaats op drie locaties in het dorp. Aan de Kokslaan onthulde Martin Haan, kleinzoon van verzetsstrijder Geert Kok, het eerste bord. Op de G. Boelmanweg viel de eer te beurt aan Jan Degenhart en Ria Tissing-Degenhardt, nazaten van Engelke Degenhart. Het derde bord, aan de H.L. Emmensweg, werd onthuld door wethouder Jan Menninga, die in zijn jeugd aan deze straat woonde. Van Emmens zijn voor zover bekend geen directe nabestaanden meer in leven.
De onthullingen stonden in het teken van de bevrijding van Wagenborgen, precies tachtig jaar geleden. Op 21 april 1945 braken hevige gevechten uit tussen Duitse bezetters en oprukkende Canadese troepen. Pas vier dagen later, op 24 april, werd het dorp daadwerkelijk bevrijd.
Verzetsman Geert Kok
Geert Kok werd op 12 januari 1891 geboren in Wagenborgen. Tijdens de oorlog bood hij onderdak aan onderduikers, waaronder een Britse piloot. Zijn woning fungeerde als schuiladres voor leden van het verzet, hongerende burgers en slachtoffers van de bezetting. Ondanks het levensgevaar bleef hij hulp bieden. Op 23 april 1945 werd hij, slechts enkele meters van zijn huis verwijderd, doodgeschoten door Duitse soldaten. Aanvankelijk werd hij begraven in zijn tuin, later herbegraven op het plaatselijke kerkhof. In 1949 werd de Reuzenlaan omgedoopt tot Kokslaan, ter nagedachtenis aan zijn heldhaftigheid.
Geert Boelman: standvastig tot het einde
Gedreven door zijn geloofsovertuiging weigerde Geert Boelman zich te melden voor de Arbeitseinsatz. Ook onderduiken zag hij niet als optie. In oktober 1943 werd hij gearresteerd en via Kamp Amersfoort gedeporteerd naar concentratiekamp Neuengamme. Uiteindelijk belandde hij in het beruchte buitenkamp Wöbbelin, waar hij op 24 april 1945 overleed onder erbarmelijke omstandigheden – de dag waarop zijn geboortedorp werd bevrijd. Hij werd begraven in een massagraf nabij Ludwigslust. Zijn familie wist later zijn lot te reconstrueren tijdens een bezoek aan de gedenkplaats.
Hiddo Lukas Emmens: vermist boven de Waddenzee
Hiddo Lukas Emmens, geboren op 13 februari 1917 in Wagenborgen, diende bij de Koninklijke Marine. In 1940 vluchtte hij naar Engeland, waar hij werd opgeleid tot boordschutter. Op 29 mei 1942 vertrok hij met het vliegtuig ‘Wageningen’ voor een missie boven de Waddenzee, gericht op een Duits konvooi nabij Ameland. Het toestel keerde nooit terug. Van de bemanning ontbreekt sindsdien elk spoor.
